Negatywny wpływ hałasu na ludzki organizm został powszechnie udokumentowany w wielu pracach naukowych [1][2][3][4]. Długotrwała ekspozycja na hałas wpływa negatywnie zarówno na nasz słuch, jak i cały organizm, powodując m.in. stres i choroby układu krwionośnego. Oprócz zdrowotnych aspektów hałas działa również negatywnie na jakość naszej pracy, skutkując obniżoną efektywnością.

W poniższym wpisie chciałbym zwrócić uwagę na pięć najczęściej popełnianych błędów w stosunku do hałasu występującego w miejscu pracy:

• Informację o zagrożeniach powodowanych przez ekspozycję na hałas
• Czym, kiedy i jak mierzyć hałas na stanowisku pracy
• Normy i akty prawne, których należy przestrzegać
• Dlaczego sam pomiar hałasu nie wystarcza

Błąd 1. Nie postrzegasz hałasu jako zagrożenia

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 12 sierpnia 2018 r. określa dopuszczalne wartości poziomu ekspozycji na hałas. Rozporządzenie definiuje wartość NDN, będącą najwyższą dopuszczalnym wartością ekspozycji hałasu, która dla 8 godzinnego dnia pracy wynosi 85 dB. Dokument określa dodatkowo dwa parametry, będące maksymalnym poziomem dźwięku A i szczytowym poziomem dźwięku C. Ich dopuszczalne wartości wynoszą odpowiednio 115 dB A i 135 dB C. Oznacza to, że po przekroczeniu poziomu 85 dB, należy wprowadzić realne środki walki z hałasem, skupiające się na eliminacji, źródła hałasu, zapewnieniu środków ochrony zbiorowej/ indywidualnej lub skróceniu czasu pracy w pomieszczeniach niespełniających normowych wartości.

Jak Cirrus może Ci pomóc?

Mierniki Cirrus dostępne są w wielu wariantach - od modeli liczących podstawowe parametry akustyczne po zaawansowane wersje pozwalające na pomiary w pasmach częstotliwościowych, nagrywanie ścieżek audio lub wykrywanie składowych tonalnych. Wszystko po to, by pozwolić na wybór miernika optymalnie spełniającego wymagania pomiarowe.

Błąd 2. Nie używasz odpowiednich przyrządów

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 maja 2007 r. nakłada na urządzenia pomiarowe konkretne wymagania, systematyzując standardy związane z dokładnością i wpływem warunków zewnętrznych. Zgodnie z nim do pomiarów powinny zostać użyte wyłącznie mierniki klasy 1 i 2, zalegalizowane na terenie danego kraju.

Dodatkowo mierniki dźwięku powinny pozwalać na rejestrację i obliczanie konkretnych wielkości akustycznych wymaganych w procedurze pomiarowej. Tanie sonometry umożliwiają zazwyczaj pomiar jedynie chwilowej wartości ciśnienia akustycznego LpA lub LCpeak. W przypadku gdy taki miernik nie zapisuje w pamięci rejestrowanych wartości, obliczenie równoważnego poziomu ciśnienia akustycznego lub dawki hałasu jest niemożliwe. Z kolei nawet w przypadku rejestracji późniejsza analiza wymaga specjalistycznej wiedzy, by wszystkie obliczenia zostały przeprowadzone prawidłowo.

Jak Cirrus może Ci pomóc?

Wszystkie mierniki Cirrus występują w dwóch klasach dokładności 1 i 2, zgodnych z normą IEC 61672-1:2013. Dobór odpowiedniej klasy pomiarowej stanowi gwarancję dokładnych i wiarygodnych pomiarów, odpowiadających międzynarodowym normom. Dodatkowo mierniki dźwięku Cirrus są miernika całkująco utrudniającymi, dzięki czemu wszystkie wielkości statystyczne, takie jak równoważny poziom ciśnienia akustycznego LAeq lub dawka hałasu DOSE%, obliczane są automatycznie bez potrzeby jakiejkolwiek analizy danych.

Błąd 3. Nie mierzysz hałasu w prawidłowy sposób

Użycie odpowiedniego sprzętu nie oznacza jeszcze poprawnie przeprowadzonych badań. Kluczową kwestią jest przeprowadzenie procedury pomiarowej w oparciu o obowiązujące standardy (normy i akty prawne). PN-EN ISO 9612:2011 jest aktualną normą opisującą sposób pomiaru ekspozycji na hałas w miejscu pracy. Podczas pomiarów należy zwrócić szczególną uwagę na takie parametry jak:

• Krzywa korekcyjna
• Stała czasowa
• Czas trwania pomiaru

Jak Cirrus może Ci pomóc?

Mierniki Cirrus zostały zaprojektowane w ten sposób, by maksymalnie uprościć cały proces pomiarowy. Wszystkie pomiary wykonywane są automatycznie, zbierając i analizując dostępne parametry dźwięku. To Ty na etapie tworzenia sprawozdania decydujesz, które wielkości wykorzystasz w raporcie - bez obawy o pominięcie ważnych wielkości lub błędne ustawienie miernika. Dodatkowo mierniki Cirrus pozwalają na bezpośrednie pomiary ekspozycji na hałas w miejscu pracy, oparte o panujące akty prawne, dzięki czemu nie musisz wykonywać żadnych dodatkowych analiz.

Błąd 4. Nie kalibrujesz i nie wzorcujesz swojego zestawu pomiarowego

Każdy miernik dźwięku wymaga kalibracji. Wyróżniamy dwa rodzaje kalibracji: terenową , wykonywaną przy pomocy kalibratora akustycznego, oraz okresową, wykonywaną w laboratorium wzorcującym. Terenowa kalibracja powinna być wykonywana każdorazowo przed rozpoczęciem i po zakończeniu pomiarów. Pozwoli nam to na kompensację błędu powstałego przez wpływ warunków atmosferycznych na kapsułę mikrofonu oraz sprawdzenie, czy miernik w czasie trwania pomiarów nie uległ uszkodzeniu lub innym czynnikom powodującym pogorszenie dokładności pomiarowej.

W celu gruntownego sprawdzenia, czy nasz kalibrator wciąż pokazuje odpowiednie wartości, zaleca się w okresie nie dłuższym niż dwa lata poddać miernik oraz kalibrator wzorcowaniu w specjalnych laboratoriach wzorcujących. Procedura ta nie zwalnia i nie zastępuje kalibracji przy użyciu kalibratora akustycznego i nie należy mylić tych dwóch procedur.

Jak Cirrus może Ci pomóc?

Każdy nowy miernik dostarczany jest z fabrycznym świadectwem wzorcowania, wystawionym przez producenta. Mierniki wyposażone są również w kalibratory akustyczne, także objęte fabrycznym wzorcowaniem. Dodatkowo w MerAcoustic świadczymy usługi okresowego wzorcowania mierników dźwięku i kalibratorów akustycznych.

Błąd 5. Nie próbujesz kontrolować ryzyka w swoim otoczeniu

Pomiary są jedynie początkiem całego procesu mającego na celu zadbanie o bezpieczeństwo i komfort na stanowisku pracy. Następnym etapem, w przypadku wykrytych przekroczeń, jest aktywna redukcja hałasu. W tym miejscu możemy wyróżnić 3 główne grupy działań przeciwko hałasowi. Pierwszą grupą są te wpływające bezpośrednio na źródło hałasu, skupiające się na jego wytłumieniu, izolacji lub w skrajnych przypadkach jego usunięciu. Takie działania, chociaż najbardziej skuteczne, są zazwyczaj najtrudniejsze do wdrożenia. Drugą grupą są środki ochrony zbiorowej, w skład której wchodzą pochłaniacze, ekrany akustyczne lub wszelka inna adaptacja mająca zmniejszyć znajdujący się w niej hałas. Trzecia grupa to środki ochronny indywidualnej skupiającej się bezpośrednio na konkretnym pracowniku. Obejmuje ona zarówno ochronniki słuchu lub skrócenie czasu narażenia na hałas, chociażby poprzez pracę zmianową lub ograniczenie dostępu do hałaśliwych przestrzeni.

Jak Cirrus może Ci pomóc?

Każdy miernik wyposażony jest w specjalne oprogramowanie NoiseTools, pozwalające na dokładną analizę narażenia pracownika na ekspozycję hałasu. Dodatkowo oprogramowanie wyposażone jest w moduł pozwalający na dobór odpowiednich słuchawek i nauszników ochronnych w oparciu o przeprowadzone obliczenia.

[1] : Basner, M.,Babisch, W., Davis, A. et al. (2014). Auditory and non-auditory effects of noise on health. The Lancet. 383: 1325-1332. DOI: 10.1016/S0140-6736(13)61613-X.
[2]: Yong and Wang Military Medical Research (2015) 2:6 DOI 10.1186/s40779-015-0034-5
[3]: European Heart Journal, Volume 35, Issue 13, 1 April 2014, Pages 829–836, https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehu030
[4]: Miedema HME, Oudshoorn CGM. Annoyance from transportation noise: Relationships with exposure metrics DNL and DENL and their confidence intervals, Environ Health Perspect, 2001, vol. 109 (pg. 409-416)

Gotowy zestaw do pomiaru zawodowej ekspozycji na hałas: