Zarządzanie i analiza pomiarów hałasu - oprogramowanie Cirrus Noisetools

Wiele projektów związanych z pomiarami hałasu, wymaga późniejszej analizy i obróbki wyników, pozwalającej na przygotowanie końcowych raportów. W niniejszym artykule przedstawiam poszczególne funkcje programu NoiseTools, w kontekście zarządzania wynikami pomiarów hałasu środowiskowego, hałasu na stanowisku pracy oraz akustyki budowlanej.

Oprogramowanie NoiseTools

Cirrus NoiseTools jest darmowym oprogramowaniem przeznaczonym do zarządzania wynikami pomiarów wykonanych za pomocą mierników Cirrus. Jest to wspólna platforma dla wielu różnych urządzeń w tym miernik dźwięku, dozymetrów hałasu, mierników wibracji, a także stacji monitorowania hałasu. Pozwala na wspólne zarządzanie i przesyłanie wyników pomiarów w obrębie organizacji lub różnych działów wykonujących odmienne pomiary.

Głównym zadaniem programu jest umożliwienie łatwej i szybkiej analizy wykonanych pomiarów, generowania raportów pomiarowych oraz eksportu wartości liczbowych, czy wykresów. 

Zarządzanie danymi

Zarządzanie pomiarami jest kluczowym aspektem każdej jednostki wykonującej regularne pomiary hałasu. Noisetools jest w pełni darmowym programem bez potrzeby żadnej licencji, pozwalając na łatwe przesyłanie danych pomiędzy różnymi pracownikami lub oddziałami.

Program NoiseTools pozwala na intuicyjne zarządzanie oraz segregowanie pomiarów ze względu na:

• Miejsce wykonanego pomiaru
• Osobę wykonująca pomiar
• Projekt/inwestycję związaną z pomiarem
• Miernik, którym wykonano pomiar
• Datę wykonania pomiaru

Moduły oprogramowania

Poniżej prezentuję poszczególne moduły programu NoiseTools, dedykowane różnym typom analizy sygnału. 

Szybkie podsumowanie

Moduł ten przystosowany został do podglądu najważniejszych parametrów związanych z wynikami pomiaru. Znajdują się w nim odpowiednio:

• Informacje ogólne: data wykonanego pomiaru, czas trwania, miernik dźwięku użyty do pomiaru oraz data jego kalibracji. To ostatnie pozwala na upewnienie się, że wymagana kalibracja została faktycznie wykonana i wyniki można uznać za prawidłowe. Dodatkowo sekcja ta pozwala przypisać pomiar do odpowiedniego projektu, adresu i pomiarowca. 

• Wartości podstawowych parametrów. Tryb dostępny w 3 wersjach przeznaczonych dla pomiarów hałasu na stanowisku pracy oraz hałasu środowiskowego, pozwala na bezpośrednie odczytanie najważniejszych parametrów opisujących hałas.

• Analiza przebiegu czasowego i pasm częstotliwościowych pozwala na szybką analizę jak hałas kształtował się w dziedzinie czasu i częstotliwości. W zależności od wybranego miernika przedstawione zostaną odpowiednio pasma oktawowe, ⅓ oktawowe (tercjowe) lub jedynie przebieg czasowy.

Dodatkowo z pozycji tego modułu możliwy jest szybki eksport protokołu zawierającego wspomniane dane i wykresy.

Analiza historii czasowej pomiaru

Moduł odpowiedzialny za graficzne przedstawienie zmiany wartości w czasie dla wszystkich parametrów rejestrowanych przez miernik. Dostępny jest tutaj szereg graficznych funkcji ułatwiających prezentacje wyników i zarządzanie nimi.

Dodatkowo moduł pozwala na odsłuchanie nagrania audio wykonanego przez miernik dźwięku - taka funkcja dostępna jest w miernikach Cirrus Optimus+ z serii Green i stanowi duże ułatwienie do weryfikacji hałasu tła od badanego źródła. 

Prezentacja wyników może odbyć się za pomocą krzywych reprezentujących czasowe zmiany konkretnych parametrów (krzywa ciągła) lub wartości uśrednionych dla pomiaru (krzywa przerywana). Możliwy jest podgląd wielu wartości jednocześnie. 

Moduł umożliwia również eksport wartości liczbowych, grafik oraz gotowego raportu, zawierającego wszelkie graficzne oznaczenia krytycznych wartości.

Mierniki dźwięku Cirrus Optimus oferują możliwość rejestracji danych z krokiem od 2 sekund do 10 ms umożliwiając dostosowanie danych zarówno do kilkusekundowych pomiarów, jak i długoterminowego monitorowania hałasu.

Analiza częstotliwościowa hałasu

Moduły Frequency Bands oraz Frequency Analysis, pozwalają na analizę pomiaru pod kątem poziomu hałasu w poszczególnych pasmach częstotliwościowych. W zależności od modelu miernika, dostępna będzie analiza pasm oktawowych lub tercjowych wraz z dodatkową detekcją tonalności badanego hałasu.

Mierniki dźwięku Cirrus w trakcie pomiaru rejestrują wszystkie dostępne parametry, dzięki czemu podczas analizy dostępne jest dostosowanie dowolnej korekcji częstotliwościowej. Możliwy jest zarówno podgląd wartości uśrednionych dla całego pomiaru oraz obserwacja zmian poziomu poszczególnych pasm w czasie trwania pomiaru.

Dopasowanie ochronników słuchu na stanowisku pracy

Moduł Hearing Defenders umożliwia łatwe dopasowanie ochronników słuchu do hałasu występującego na badanym stanowisku pracy.

Moduł wyposażony został w szereg dostępnych na rynku ochronników słuchu wraz z możliwością dodawania nowych modeli. Główną zaletą jest wyznaczenie optymalnego wygłuszenia poprzez odrzucenie ochronników, które w zbyt małym lub przeciwnie, w zbyt dużym stopniu tłumią dźwięk. 

Więcej na temat dopasowania ochronników słuchu na podstawie pomiarów dostępne jest w artykule: Dobór ochronników słuchu na podstawie badań hałasu na stanowisku pracy

Analiza długoterminowych pomiarów hałasu

Monitorowanie hałasu wiąże się z analizą dużej ilości danych, których łatwe zarządzanie jest kluczowe do uniknięcia błędów. Najkorzystniejszą formą jest podzielenie pomiarów na mniejsze części czasowe lub pory doby: dzień (od 6:00) i noc (od 22:00).

W przypadku miernika Cirrus Optimus+ Green możliwe jest automatyczne ustawienie wyzwalacza pomiarowego i otrzymanie pomiarów osobno dla pór dziennych i nocnych (lub innych dowolnie zdefiniowanych okresów).

W przypadku pozostałych modeli oprogramowanie NoiseTools oferuje moduł Periodic Calculation, w którym każdy dłuższy pomiar może zostać podzielony na dowolne okresy (np. co 30 min), wybrane przedziały (okres między 16:00-17:00) lub wybrane zakresy (np. dzień i noc). Pozwala to na łatwiejsze wyznaczenie poziomów LAeqD i LAeqN lub analizę najbardziej niekorzystnych okresów z punktu widzenia działalności obiektu emitującego hałas do środowiska. 

Wartości zmierzonych parametrów

Moduł Detail zawiera wartości wszystkich parametrów zarejestrowanych w czasie trwania pomiarów wraz z ich zmianami w czasie. Pozwala na eksport wartości liczbowych do arkuszy kalkulacyjnych.

Raporty pomiarowe 

Program NoiseTools oferuje szereg gotowych raportów pomiarowych z możliwością dopasowania szaty graficznej, zawartych parametrów oraz wykresów.

Czas pogłosu

Jest do dodatkowy moduł pozwalający na automatyczne obliczenie czasu pogłosu T20 i T30 dla pasm oktawowych lub tercjowych. Obliczenia wykonywane są zgodnie z normą ISO 3382-2 na podstawie metody szumu przerywanego.

Podsumowanie

Program Cirrus NoiseTools stanowi kompleksowe narzędzie do zarządzania pomiarami hałasu wykonanymi za pomocą mierników Cirrus. Interfejs umożliwia dostosowanie do różnych typów wykonywanych pomiarów więc niezależnie, czy analizowany jest hałas emitowany do środowiska, narażenie hałasem na stanowisku pracy, czy pomiary akustyki budowlanej NoiseTools zapewnia niezbędne narzędzia do przejrzystej i szybkiej analizy.